سوباتان ییلاقی در غرب لیسار

(گیلان- لیسار 32 کیلومتری شمال غرب تالش و جنوب شرقی دریاچه نئور)

به هر سو که نظر می‌افکنیم می‌بینیم که طبیعت سرشار از شگفتی‌های گوناگون است. آدمی از دل طبیعت زاده شده و تمامی هستی خود را از دامان طبیعت به دست آورده است. اگر چه بشر در زمان‌های تیشه به ریشه‌ی محیط پیرامون خود بسته است، اما هنوز هم تنها مأمن آرامش او همین طبیعت است که گاه مورد بی مهری انسان قرار گرفته است.

ایران کشوری است در منطقه‌ی خاورمیانه که به دلیل داشتن موقعیت جغرافیایی خاص خود دارای اقلیمی چهار فصل است. در هر نقطه از این کشور پهناور زیبایی‌های طبیعی منحصر به همان منطقه یافت می‌شوند که هر ساله گردشگران و علاقمندان زیادی را به خود جذب می‌کنند. استان گیلان در شمال کشور دارای آب و هوایی معتدل و مرطوب و طبیعتی سرسبز و چشم‌نواز است. این استان به دلیل طبیعت بکر و تماشایی خود یکی از شلوغ‌ترین مقاصد گردشگری کشور در ایام تعطیلات به شمار می‌رود. یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری در استان گیلان ییلاقات آن است که طرفداران بسیاری دارد. یکی از مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین ییلاقات این استان، ییلاق سوباتان بوده که به مانند تکه‌ای از بهشت بر روی زمین خاکی است. ییلاق سوباتان با داشتن مراتع و چمنزارهای سرسبز، رودخانه و آبشارهای فراوان فضایی بکر و منظره‌ای چشم‌نواز را رقم زده است که باعث شده در میان طبیعتگردان جایگاه ویژه‌ای داشته باشد. این یادداشت سایت پرشیا نیم نگاهی به سوباتان دارد؛ ییلاقی زیبا در غرب لیسار.

ییلاق سوباتان که در زبان تالشی «سووتون» خوانده می‌شود، در استان گیلان و در ٢٠ کیلومتری غرب لیسار و در نزدیکی شهر تالش واقع شده است. سوباتان خود بهشتی است که با زیبایی‌های دیگری محصور شده است. در شمال سوباتان رودخانه‌ی لیسار قرار دارد، از غرب به دریاچه‌ی نئور و ییلاقات اردبیل و از سمت جنوب به منطقه‌ی ییلاقی آسبومارجا محدود شده است. در شرق این ییلاق تماشایی نیز جنگل‌های تالش قرار دارد.

سوباتان از نظر تاریخی دارای پیشینه‌ای بس طولانی است و از گذشته‌های دور محل اسکان گروهی از مردم بوده است. در طی پژوهش‌های باستان‌شناسانه‌ای که در این منطقه انجام شده، گردنبندهایی از جنس طلا، نقره و مفرغ، انگشتر، ظروف سفالی و از همه مهم‌تر، کوزه‌ی برنزی‌ای کشف شده است که گفته می‌شود قدمت ساخت آن به دوره‌ی سلطنت هخامنشیان باز می‌گردد. همچنین گورستان‌های متعددی مربوط به هزاران سال پیش در این منطقه وجود دارد که خود گواهی بر قدمت تاریخی سوباتان است. کشف دو گور کلان سنگی در قوری دره و محله نومندانی‌ها این ادعا را به اثبات می‌رساند.

نام سوباتان از دو کلمه‌ی «سو» و «باتان» تشکیل شده است که ترکی بوده و به معنای محل فرو رفتن آب است. بنا بر گفته‌ها دلیل نام گذاری این ییلاق به این نام، وجود چشمه‌ای در داخل آن بوده که آب پس از جوشیدن از دل زمین دوباره به داخل زمین بازمی‌گشته است. نظریه‌ی دیگری نیز در مورد علت نام گذاری این ییلاق به نام سوباتان (در زبان تالشی سووتون) وجود دارد که مستندتر می‌باشد. «سو» به معنی گلپر و «وتون» به معنی روییدن است و از آنجایی که در سراسر قسمت‌های این ییلاق گلپر رشد می‌کند نام آن را سووتون گذاشته که به مرور زمان به سوباتان تغییر کرده است.

ییلاق سوباتان در ارتفاع ١٩٠٠ متری از سطح دریا قرار گرفته و به همین سبب دارای آب و هوایی بسیار خنک، حتی در فصول گرم سال است. به دلیل قرار گیری این ییلاق در ارتفاعات، در فصول سرد سال خالی از سکنه بوده چرا که به دلیل سرمای هوا و بارش برف امکان زندگی در آنجا فراهم نیست. در فصل بهار سوباتان دوباره رنگ و بوی زندگی به خود گرفته و مردم به آنجا رفته و زندگی را از سر می‌گیرند. در فصل بهار دشت‌های گل‌های وحشی و شقایق چشم‌اندازی دلنشین را در پیش چشم به نمایش می‌گذارند. بنابراین واضح است که بهترین فصل سفر به این منطقه فصول بهار و تابستان است.

یکی از زیبایی‌های طبیعی ییلاق سوباتان متعلق به آبشاری به نام ورزان است که در فاصله‌ی چهار کیلومتری از سوباتان قرار دارد. آب این آبشار از طریق چشمه‌های اطرافش تأمین شده و در نهایت به رودخانه‌ی لیسار می‌ریزد. آبشار ورزان در ارتفاع ١٩۴۵ متری از سطح دریا قرار گرفته و طی کردن مسافت بین سوباتان تا این آبشار یکی از تفریحاتی است که گردشگران را به خود جلب می‌کند. در اطراف این آبشار دشت وسیعی وجود دارد که برای بازی‌‌های محلی و بومی مانند طناب کشی و اسب سواری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

حیات وحش سوباتان یکی دیگر از زیبایی‌های طبیعی و منحصر به فرد آن است. در گوشه و کنار این منطقه شاهد حضور گله‌ی گوسفندان و نیز گله‌‌ی اسب‌های وحشی خواهید بود که مشغول چرا هستند و مناظر بی بدیلی را خلق کرده‌اند.

پارک جنگلی آلچالیق یکی از دیگر از زیبایی‌ها و جاذبه‌های گردشگری سوباتان است که گردشگران فراوانی را به خود فرا می‌خواند. در این منطقه درختان گوناگونی نظیر گلابی وحشی، سیب، گوجه و ازگیل وجود دارند. همینطور قارچ‌ خوراکی یکی از محصولاتی است که وسط مردم بومی منطقه برداشت می‌شود. مکان‌های دیدنی و تماشایی در سوباتان فراوان است، از جمله می‌توان به ساری داش (سنگ زرد)، منطقه‌ی باغداگول معروف به بهشت گل‌ها، باتمان بولاق، داش باشی و هاچاداشی اشاره کرد. همچنین غاری در شرق روستا قرار دارد که مردم محلی معتقدند طلسم شده است.

بازار ییلاق سوباتان نیز دارای پیشینه‌ای طولانی و تنوع محصولات فراوانی است. اگر به این منطقه‌ی رویایی سفر کردید، نیاز نیست که نگران تأمین مایحتاج خود باشید. همینطور در این منطقه کبابی‌های زیادی برای صرف غذا وجود دارند که در آن‌ها انواع کباب‌ها سرو می‌شود. برای چشیدن طعم یک تجربه‌ی تازه توصیه می‌شود که غذاهای محلی سوباتان را امتحان کنید. پندیره ویسوج، قورما، قورتماج، سیرجینه، کله پلو، پته، قوزلی بریان، کباب بره و سوجا دیله که ترکیبی از ماست محلی و گوشت گوسفند است، از جمله غذاهای محلی و لذیذ سوباتان به شمار می‌روند.

پنیر، کره و ماست محلی و نیز لباس‌های پشمی و گرم از جمله تولیدات محلی سوباتان است که می‌توانید به عنوان سوغات از این دیار به یاد ماندنی تهیه کنید.

اگر قصد سفر به ییلاق سوباتان و اقامت شبانه در این منطقه‌ی رویایی را دارید، کلبه‌های چوبی در انتظار شما خواهد بود. یکی از زیبایی‌های اصیل سوباتان کلبه‌های چوبی آن است که از جنس چوب بلوط و ملات کاهگل ساخته شده‌ و به طور پراکنده در دشت سوباتان قرار گرفته‌اند. ییلاق سوباتان از امکانات خوبی نظیر آب آشامیدنی، سوپرمارکت و رستوران‌های محلی برخوردار است. لازم به ذکر است که آنتن‌دهی تلفن همراه در این منطقه ضعیف بوده و تنها در مناطق مرتفع امکان برقراری تماس وجود دارد. برای رفتن به این ییلاق زیبا و رویایی چهار مسیر دسترسی وجود دارد:

مسیر اول لیسار به سمت سوباتان است. فاصله‌ی لیسار تا ییلاق سوباتان از طریق راه قدیمی حدود ۲۰ کیلومتر است. این راه مالرو بوده و مسیر راه جنگلی است. در بعضی نقاط شیب‌های تند و سختی دارد و طی کردن این مسیر حدود ۱۰ ساعت به طول می‌انجامد. این مسیر به دلیل دشوار بودن به افراد غیرحرفه‌ای و ناآشنا پیشنهاد نمی‌شود. داشتن غذای مناسب و آب برای حدود ۱۰ ساعت پیاده‌روی در این مسیر ضروری است و به دلیل متروکه شدن این مسیر داشتن راهنمای محلی حرفه‌ای پیشنهاد می‌شود.

مسیر دوم مسیر تالش به سوباتان است. این مسیر ۴۳ کیلومتر بوده و ماشین‌رو است. البته ماشین‌های سواری به سختی می‌توانند در این جاده تردد کنند و اکثر مسافرین با ماشین‌های کمک‌دار و وانت نیسان این جاده را طی می‌کنند. مسیر تالش تا سه راهی کیش دیبی و تا نزدیکی روستای رزه حدود ۱۵ کیلومتر آسفالت بوده و بقیه‌ی راه خاکی می‌باشد.

مسیر سوم مسیر تالش-آق اولر-سوباتان است. فاصله‌ی تالش تا منطقه‌ی تاریخی آق اولر حدود ۳۵ کیلومتر جاده‌ی آسفالته است و از آق اولر تا سوباتان حدود ۱۲ کیلومتر جاده‌ی خاکی دارد که البته ماشین‌های کمک‌دار و شاسی بلند می‌توانند این مسیر را طی کنند. دشت شقایق «لوراهونی» در این مسیر قرار دارد.

و در نهایت مسیر آخر مسیر اردبیل-دریاچه‌ی نئور-سوباتان است. در فاصله‌ی ۳۵ کیلومتری جاده‌ی اردبیل به طرف خلخال روستایی بنام بودآلالو وجود دارد که سه راهی دریاچه نئور است. از این سه راهی بطرف شرق تا روستای عباس آباد ۱۰ کیلومتر و از آنجا تا ساحل دریاچه‌ی نئور حدود ۸ کیلومتر جاده‌ی آسفالته وجود دارد. فاصله‌ی دریاچه‌ی نئور تا ییلاق سوباتان نیز حدود ۱۸ کیلومتر جاده‌ی خاکی ماشین‌رو است. البته گردشگران و طبیعتگردان این مسیر را به دلیل جاذبه‌های طبیعی خاص انتخاب و به صورت پیاده طی می‌کنند.